Άρθρο της ψυχολόγου Ειρήνης Ραϊδη, ειδικευμένης στη συστημική και οικογενειακή θεραπεία
Εδώ και χρόνια έχει ξεκινήσει η καινούρια τάση ή «μόδα» της ψυχοθεραπείας και της ψυχολογικής υποστήριξης από απόσταση.
Η τεχνολογία διαθέτει πλέον πολλά χρήσιμα εργαλεία, πολλές επιλογές και πλατφόρμες επικοινωνίας όπως viber, skype, messenger, που είναι τα πιο γνωστά, με τα οποία η βιντεοσυνομιλία γίνεται χωρίς δυσκολία και χωρίς να απαιτείται κάποια ιδιαίτερη γνώση, όπου βρίσκεται ο καθένας, αρκεί να έχει πρόσβαση στο διαδίκτυο.
Με την πανδημία του COVID, οι τρόποι αυτοί της επικοινωνίας επεκτάθηκαν ακόμη και στους πιο «δύσπιστους» και παγιώθηκαν ως εναλλακτικοί τρόποι εργασίας, εκπαίδευσης, επικοινωνίας εκτινάσσοντας τα ποσοστά χρήσης τους. Οι ειδικοί ψυχικής υγείας και οι θεραπευόμενοί τους, όπως και οι υποψήφιοι θεραπευόμενοι, βρήκαν μια λύση ώστε να μη μείνουν αβοήθητοι όλο αυτό το πολύ δύσκολο διάστημα και χωρίς να νιώθουν τον κίνδυνο νόσησης.
Το διαδίκτυο είναι ένα χρήσιμο εργαλείο αν το χειριστείς σωστά.
Πέρα όμως από το διάστημα της καραντίνας και της παγίωσης και αποδοχής των νέων τρόπων επικοινωνίας, οφείλουμε να παραδεχτούμε πως το διαδίκτυο δεν αποτελεί μόνο λύση στην ανάγκη. Και να εξηγήσω τι εννοώ παραθέτοντας κάποια παραδείγματα.
Παράδειγμα πρώτο: εξαιτίας της οικονομικής κρίσης, πάρα πολλοί Έλληνες αναγκάστηκαν να μεταναστεύσουν στο εξωτερικό προκειμένου να έχουν μια εργασία και να μπορούν να επιβιώσουν. Κάποιοι από αυτούς δεν γνωρίζουν καλά ούτε τη γλώσσα του κράτους στο οποίο διαμένουν και επίσης έχουν τεράστιες διαφορές με τους ντόπιους όσο αφορά την κουλτούρα, τα ήθη και τα έθιμα, την έκφραση των συναισθημάτων και την επικοινωνία, γεγονός που τους δυσκολεύει να απευθυνθούν σε κάποιο ειδικό ψυχικής υγείας εκεί, καθώς δε νιώθουν καμία σύνδεση και κατανόηση. Για τους χιλιάδες λοιπόν μετανάστες η ψυχολογική υποστήριξη από ειδικό ψυχικής υγείας της ίδιας εθνικότητας και κουλτούρας μέσω διαδικτύου, φαίνεται ότι είναι μια καλή λύση, καθώς δεν υπάρχουν τα εμπόδια της γλώσσας και του διαφορετικού πολιτισμικού υπόβαθρου.
Παράδειγμα δεύτερο: Στην υπέροχη Ελλάδα μας, υπάρχουν πολλά μέρη αρκετά απομονωμένα, στη νησιωτική χώρα αλλά και στα ορεινά τμήματα της ηπειρωτικής χώρας, όπου η πρόσβαση σε ειδικό ψυχικής υγείας φαντάζει και είναι πολυτέλεια. Στους κατοίκους αυτών των περιοχών η ψυχολογική υποστήριξη μέσω διαδικτύου, ίσως είναι η μόνη λύση για να πάρουν αυτό που χρειάζονται.
Παράδειγμα τρίτο: Οι περισσότεροι συμπολίτες μας, προκειμένου να επιβιώσουν στις εξαιρετικά δύσκολες οικονομικά συγκυρίες, αναγκάζονται να εργάζονται πάρα πολλές ώρες, κάνοντας δυο και τρεις δουλειές. Τα δύσκολα ωράριά τους καθιστούν την ανάγκη για ψυχοθεραπεία, μια ανεκπλήρωτη επιθυμία… Διαδικτυακά μπορεί να βρεθεί μια πιο εύκολη λύση καθώς δεν χρειάζεται ο χρόνος μετάβασης στο γραφείο του θεραπευτή και υπάρχει μεγαλύτερη ευελιξία στο πρόγραμμα.
Παράδειγμα τέταρτο: Η περιοχή που διαμένει ο κάθε υποψήφιος θεραπευόμενος ορίζει και περιορίζει σε μεγάλο βαθμό το είδος και την ποιότητα της θεραπευτικής βοήθειας που θα λάβει. Μπορεί λοιπόν κάποιος υποψήφιος θεραπευόμενος να έχει την ανάγκη να εμπλακεί σε μια θεραπεία ζεύγους αλλά στην περιοχή που μένει να μην υπάρχει επαγγελματίας με αυτή την εξειδίκευση. Με το διαδικτυακό τρόπο αυτομάτως αποκτά πρόσβαση στη θεραπεία αυτή. Ακόμη μπορεί να υπάρχει κάποιος ψυχολόγος στην περιοχή που διαμένει ο υποψήφιος θεραπευόμενος, αλλά να τυχαίνει να είναι συγγενής του (οπότε αποκλείεται η θεραπευτική σχέση και η παροχή βοήθειας σε επαγγελματικό επίπεδο) ή να είχε μια δυσάρεστη επαφή (να μην υπήρξε η κατάλληλη «χημεία» όπως λέμε) με τον θεραπευτή της περιοχής. Με το διαδικτυακό τρόπο έχει ο κάθε άνθρωπος τη δυνατότητα επιλογής του θεραπευτή που του ταιριάζει.
Τα παραδείγματα αυτά είναι μια ελάχιστη καταγραφή των «θετικών» της διαδικτυακής θεραπείας και της ανάγκης ύπαρξής της και προφανώς υπάρχουν δεκάδες άλλα που θα μπορούσε κανείς να καταγράψει.
Χωρίς καμιά διάθεση να μειώσω την πολυτιμότητα της ανθρώπινης επαφής από κοντά και τον πλούτο στοιχείων που ανταλλάσσονται στην εκ του σύνεγγυς θεραπεία, η εξ αποστάσεως ψυχοθεραπεία είναι μια καλή λύση για πολλούς συνανθρώπους μας. Η ζωή προχωρά, οι εξελίξεις είναι γρήγορες και το να είμαστε ευέλικτοι και θετικοί μόνο καλό μπορεί να μας φέρει…
