Άρθρο της Ειρήνης Ραϊδη, Ψυχολόγου , Ειδικευμένης στη Συστημική Ψυχοθεραπεία
Η ζωή του καθενός μας, είναι λιγότερο ή περισσότερο σύνθετη. Θα μπορούσαμε να τη φανταστούμε σαν ένα σπίτι. Στα πρώτα ενήλικα χρόνια μας, θα μπορούσε να είναι μια γκαρσονιέρα, ίσως ένα δυάρι, κι όσο μεγαλώνουμε και κάποιοι από εμάς αποκτούμε και οικογένεια, το σπίτι μεγαλώνει και τα δωμάτια γίνονται περισσότερα. Αυτό συμβαίνει γιατί αυξάνονται και οι ρόλοι που παίζουμε στη ζωή μας και χρειάζονται περισσότερο χώρο και επένδυση. Ένας νεαρός ενήλικας ίσως είναι φοιτητής ή εργαζόμενος σε κάποιο χαμηλό πόστο καθώς είναι η αρχή της επαγγελματικής σταδιοδρομίας, ίσως έχει κάποια ερωτική σχέση, φίλους και πατρική οικογένεια. Ένας μεσήλικας έχει ένα πιο απαιτητικό επαγγελματικό ρόλο, ίσως έχει οικογένεια, σύντροφο, παιδιά, πατρικές οικογένειες, φίλους, κοινωνικό δίκτυο. Φυσικά μην ξεχνάμε και τον προσωπικό χώρο που χρειάζεται ο καθένας μας σε οποιαδήποτε φάση της ζωής κι αν βρισκόμαστε.
Ας το κάνουμε εικόνα (βάλτε λίγη φαντασία!):
Το σπίτι είναι η ζωή μας και οι ρόλοι μας. Το σπίτι έχει δωμάτια με πόρτες που κλείνουν, δεν είναι ένας ενιαίος χώρος. Έτσι πρέπει να είναι και οι ρόλοι μας, διακριτοί και ξέχωροι για να μπορούμε να λειτουργούμε με τον καλύτερο τρόπο. Σκεφτείτε λοιπόν, πως το σαλόνι αντιπροσωπεύει την κοινωνική μας ζωή, το υπνοδωμάτιό μας τον συντροφικό/ερωτικό μας ρόλο(εφόσον υπάρχει σύντροφος), τα δωμάτια των παιδιών το γονεϊκό μας ρόλο – ξεχωριστό για κάθε παιδί – το μπάνιο, τον προσωπικό μας χώρο και τη φροντίδα του εαυτού μας και η κουζίνα, τον επαγγελματικό μας ρόλο(με το σκεπτικό ότι η δουλειά μας φέρνει το φαγητό και τα απαραίτητα στο σπίτι).
Όπως συμβαίνει και στο σπίτι μας, λίγες είναι οι στιγμές που θα είναι όλο τακτοποιημένο, καθαρό και πλήρως εξοπλισμένο. Δουλειές και ατσαλιές συνεχώς δημιουργούνται καθώς είμαστε δραστήριοι και ζούμε τη ζωή μας. Μπορεί να προλάβαμε για παράδειγμα, να τακτοποιήσουμε σήμερα την κουζίνα, αλλά να μη μας έφτασε ο χρόνος να καθαρίσουμε και το μπάνιο. Μπορεί επίσης να ανακαινίζουμε κάποιο χώρο του σπιτιού μας, πχ να βάφουμε τα παιδικά δωμάτια. Αυτό όμως δεν χρειάζεται να επηρεάζει τους υπόλοιπους χώρους του σπιτιού. Πολύ σημαντικό το γεγονός ότι υπάρχουν πόρτες στα δωμάτια, τις οποίες αν τις κλείνουμε ξεχωρίζουμε τους χώρους και δεν επηρεάζονται από τυχόν παρεμβάσεις στα άλλα μέρη του σπιτιού. Όταν λοιπόν βάφουμε το παιδικό δωμάτιο, κλείνουμε την πόρτα και έτσι δε μυρίζει όλο το σπίτι μπογιά και μπορούμε να το κατοικήσουμε.
Αυτή η μεταφορά, η παρομοίωση της ζωής μας με το σπίτι μας (την οποία συχνά χρησιμοποιώ στις θεραπευτικές μου συνεδρίες) μας βοηθά να δούμε με «άλλο μάτι» τους ρόλους μας και το σκεπτικό μας για τη ζωή. Είναι σπάνιες οι στιγμές που όλα στη ζωή μας είναι τακτοποιημένα: και δουλειά, και σχέσεις και ο εαυτός μας. Μπορεί για παράδειγμα να έχουμε καλούς φίλους και να περνάμε όμορφα μαζί τους, αλλά να υπάρχει πρόβλημα στο ερωτικό κομμάτι της ζωής μας. Αν οι πόρτες του σαλονιού και του υπνοδωματίου είναι ανοιχτές, το «πρόβλημα» μπορεί να μεταφερθεί και στο κοινωνικό μας κομμάτι. Έτσι όμως, πώς θα πάρουμε δύναμη για να λύσουμε το πρόβλημά μας;
Τα υγιή μας κομμάτια είναι αυτά που θα μας βοηθήσουν και θα μας στηρίξουν για να διορθώσουμε τα κακώς κείμενα της ζωής μας. Όταν τηγανίζουμε ψάρια στην κουζίνα, οι πόρτες πρέπει να είναι κλειστές για να μη μυρίσει όλο το σπίτι. Η μετάφραση, βάσει της παρομοίωσής μας, είναι ότι οποιαδήποτε αναστάτωση προκύπτει στο χώρο εργασίας μας καλό είναι να μένει εκεί και να επιλύεται εκεί. Το σπίτι έχει δωμάτια και πόρτες. Οι ρόλοι μας είναι ξεχωριστά δωμάτια. Εμείς επιλέγουμε αν θα έχουμε τις πόρτες ανοιχτές ή αν θα τις κλείνουμε για δική μας προστασία. Αλλιώς τα σπίτια δεν θα είχαν τοίχους και μέσα στον ίδιο χώρο θα κοιμόμασταν, θα μαγειρεύαμε, θα κάναμε μπάνιο και θα δεχόμασταν επισκέψεις, μαζί με όλα τα μέλη της οικογένειάς μας. Κάτι τέτοιο θα δημιουργούσε πολλά προβλήματα….
Η ζωή είναι μια διαρκής εξέλιξη κι ένας διαρκής αγώνας. Σπάνια θα έχουμε την ευχαρίστηση να είναι όλες οι πτυχές της ζωής μας στο ίδιο καλό επίπεδο. Η τελειότητα δεν ταιριάζει με την ανθρώπινη φύση μας. Τακτοποιούμε και εργαζόμαστε για ένα όμορφο περιβάλλον στο σπίτι και στη ζωή μας κι αυτός είναι ο στόχος μας. Αποδεχόμαστε όμως την πολυδιάστατη φύση μας, επαινούμε και χαιρόμαστε τα «τακτοποιημένα» κομμάτια μας και εργαζόμαστε για τα «αναστατωμένα» μας. Και αυτή είναι η μαγεία της ζωής.
Μια διαρκής εξέλιξη, ένας διαρκής αγώνας…