Άρθρο της Ειρήνης Ραϊδη, Ψυχολόγου , Ειδικευμένης στη Συστημική Ψυχοθεραπεία
Τον τελευταίο καιρό, γίνεται αρκετή συζήτηση για την ψυχική υγεία και την ψυχική ευεξία και για το πόσο σημαντικές είναι για τη ζωή μας.
Τα θέματα αυτά αναδύθηκαν και κατέλαβαν τη θέση που τους αξίζει, με την υγειονομική κρίση που προκάλεσε ο κορονοϊός και τις συνέπειες που είχε και θα έχει σε ψυχικό – και όχι μόνο – επίπεδο.
Ήδη έχει καταγραφεί παγκόσμια, σημαντική πτώση στα επίπεδα ψυχικής υγείας και ευεξίας της ανθρωπότητας και η ανάγκη να βελτιωθεί και να προληφθεί αυτό το φαινόμενο που έχει αρνητικές συνέπειες σε πολλές πτυχές της ζωής, έφερε στο προσκήνιο αυτό το τόσο ουσιαστικό θέμα.
Αλλά ας ξεκινήσουμε με ένα βασικό ερώτημα: τι σημαίνει «ψυχική ευεξία»:
Η ψυχική ευεξία είναι μια σύνθετη έννοια. Καταρχήν, σωματική και ψυχική ευεξία συνδέονται στενά. Το καλό επίπεδο ψυχικής ευεξίας είναι πολύ σημαντικό για τη σωματική μας υγεία και ευεξία και έτσι, με νου και σώμα σε αρμονία, μπορούμε να επιτύχουμε τους στόχους μας και να πάρουμε την ικανοποίηση της επιτυχίας μας.
Το αίσθημα της ευτυχίας αποτελεί ένα μέρος της ψυχικής ευεξίας, αλλά σίγουρα δεν είναι μόνο αυτό. Άλλωστε, ακόμη και αν έχουμε ένα καλό επίπεδο ψυχικής ευεξίας, αυτό δε σημαίνει ότι δεν θα βιώσουμε ποτέ δύσκολα συναισθήματα ή ψυχοπιεστικές καταστάσεις. Σίγουρα όμως θα διαθέτουμε καλύτερες αντοχές και θα μπορούμε πολύ πιο εύκολα να ξεπεράσουμε τις δυσκολίες της ζωής, χωρίς έντονο συναισθηματικό αποτύπωμα στην ψυχική μας υγεία.
Τα αισθήματα ευχαρίστησης, εμπιστοσύνης, ικανοποίησης, αμοιβαιότητας με τους συνανθρώπους μας, η αυτοεκτίμηση και η αυτοπεποίθηση, αποτελούν σημαντικές πτυχές της ψυχικής ευεξίας.
Η ψυχική ευεξία είναι σημαντικό εφόδιο για τη ζωή μας. Το αίσθημα ότι μπορείς να κάνεις τα πράγματα που σε ευχαριστούν, οι καλές διαπροσωπικές σχέσεις, η ικανότητα να λαμβάνουμε τη μέγιστη ικανοποίηση από τη ζωή μας, όλα αυτά θωρακίζουν τη σωματική και ψυχική υγεία μας και αποδεικνύουν τη σημαντικότητα της ψυχικής ευεξίας στη ζωή μας.
Πώς μπορούμε να πετύχουμε ένα καλό/καλύτερο επίπεδο ψυχικής ευεξίας?
Καταρχήν πρέπει να ασχοληθούμε! Κανείς δεν μπορεί να μας χαρίσει την ψυχική ευεξία γιατί είναι κάτι που μόνο εμείς μπορούμε να χαρίσουμε στον εαυτό μας. Ας ξεκινήσουμε λοιπόν να σκεπτόμαστε τον τρόπο που λειτουργούμε στη ζωή μας ως τώρα και αν αυτός μας ωφελεί ή χρειάζεται να δοκιμάσουμε και καινούρια πράγματα. Η ευελιξία και το «ανοιχτό μυαλό» είναι απαραίτητα για τη βελτίωση της ψυχικής μας ευεξίας. Οι κοινωνικές μας σχέσεις και το κοινωνικό μας δίκτυο επίσης μας βοηθούν πολύ. Είμαστε αρκετά συνδεδεμένοι με τους ανθρώπους γύρω μας, με την οικογένειά μας, με τους φίλους μας, με τους συναδέλφους μας, με τους γείτονές μας? Μήπως πρέπει να αφιερώσουμε περισσότερο χρόνο για να αναπτύξουμε τις σχέσεις μας?
Οι δραστηριότητες , το πόσο δραστήριοι είμαστε στην καθημερινότητά μας, επίσης είναι ένας παράγοντας που προάγει την ψυχική μας ευεξία. Είτε πηγαίνουμε για περπάτημα είτε ασχολούμαστε με ένα σπορ, κολύμπι, ποδηλασία, μπάσκετ, τρέξιμο, οτιδήποτε βοηθά πολύ . Αν λοιπόν δεν έχουμε ήδη μια δραστηριότητα ως μέρος της ζωής και του καθημερινού μας προγράμματος, σίγουρα είναι μια καλή ιδέα να ψάξουμε και να βρούμε ποια μας αρέσει και να την κάνουμε συνήθειά μας.
Είμαστε ανοιχτοί στο να μαθαίνουμε καινούρια πράγματα, καινούριες δεξιότητες, καινούριες τέχνες. Η εκμάθηση νέων δεξιοτήτων μας δίνει πόντους αυτοπεποίθησης, την αίσθηση της επιτυχίας και της ευχαρίστησης του να νιώθουμε ικανοί και χρήσιμοι.
Η αλληλεγγύη, η διάθεση να προσφέρουμε στους άλλους, ο εθελοντισμός, ακόμη και μικρές πράξεις βοήθειας και ευγένειας στους ανθρώπους που μας χρειάζονται, βοηθάει στη βελτίωση της ψυχικής μας ευεξίας.
Η αυτεπίγνωση, η παρατήρηση και συνειδητοποίηση του εαυτού μας, των συναισθημάτων μας και σκέψεών μας, ο τρόπος που αντιμετωπίζουμε τις προκλήσεις της ζωής και η αλλαγή στάσης όπου κι αν απαιτείται, είναι απαραίτητα στοιχεία της ψυχικής μας ευεξίας.
Αν δώσουμε την ευκαιρία στον εαυτό μας να αντιληφθούμε πόσο σημαντική είναι η ψυχική μας ευεξία, ειδικά σε δύσκολες περιόδους της ζωής μας, και πόσο απαραίτητο είναι να φροντίζουμε για αυτή, τότε σίγουρα θα πετύχουμε μια καλύτερη ποιότητα ζωής, καλύτερη ψυχική και σωματική υγεία και θα αντιμετωπίζουμε ό,τι μας συμβαίνει με το μικρότερο δυνατόν κόστος.