Άρθρο της Ειρήνης Ραϊδη, Ψυχολόγου , Ειδικευμένης στη Συστημική Ψυχοθεραπεία
Με παιχνιδιάρικη διάθεση, σκέφτηκα να σας βάλω ένα κουίζ! Βρείτε το λάθος στις παρακάτω δηλώσεις…:
«Αν η κόρη μου γίνει καλά, θα γίνω κι εγώ καλά!», «Αν οι οικονομικές συνθήκες αλλάξουν, τότε θα μπορέσω να προχωρήσω τη ζωή μου.» , «Αν επιτέλους εκτιμήσει κι αγαπήσει αυτό που είμαι, θα καταφέρω να ευτυχήσω!».
Θα ομολογήσω ότι το να βρείτε την απάντηση δεν είναι εύκολο! Είναι κοινός ο τρόπος σκέψης, με αυτό τον τρόπο σκεφτόμαστε σχεδόν όλοι κι έτσι δεν μπορούμε να καταλάβουμε το λάθος…
Σειρά μου τώρα! Θα απαντήσω με ερώτηση: Μπορούμε να ελέγξουμε οτιδήποτε ή οποιονδήποτε άλλον εκτός από τον εαυτό μας(και αυτόν δύσκολα πολλές φορές);
Έχει λοιπόν, καμία λογική, να αφήνουμε να εξαρτάται η τύχη μας, η ζωή μας, η ευτυχία μας από εξωτερικές συνθήκες, παράγοντες, ανθρώπους; Η απάντηση είναι ένα τεράστιο ΟΧΙ με κεφαλαία γράμματα.
Αντιστρέφω λοιπόν τα παραδείγματα:
«Αν είμαι εγώ καλά, θα γίνει και η κόρη μου καλά!», «Αν προχωρήσω τη ζωή μου, ίσως στην πορεία αλλάξουν και οι οικονομικές συνθήκες, κι αν όχι, τουλάχιστον θα έχω προχωρήσει εγώ!», «Αν επιτέλους εκτιμήσω κι αγαπήσω αυτό που είμαι, θα ευτυχήσω, γιατί σίγουρα θα έχω καλύτερες ευκαιρίες να αγαπήσω και να αγαπηθώ!».
Φαίνεται απλό, αλλά δεν είναι. Στρέφουμε το «φακό» έξω από εμάς. Η λύση όμως, είναι να τον στρέψουμε σε εμάς. Η δουλειά με τον εαυτό μας, η ανάληψη της προσωπικής μας ευθύνης, η τεράστια απόφαση ότι η ευτυχία σε μεγάλο βαθμό είναι προσωπική μας επιλογή και δράση, είναι μια απόφαση ζωής.
Οι δύσπιστοι βέβαια θα πουν: «Μα τι λες; Πώς μπορώ να είμαι καλά εγώ αν, παραδείγματος χάρη, η κόρη μου είναι με κατάθλιψη;». Κι εγώ θα ρωτήσω με τη σειρά μου: «Με ποιο τρόπο πιστεύεις ότι θα βοηθήσεις την κόρη σου, αν εσύ δεν είσαι καλά;». Δεν θα πω σε καμία περίπτωση ότι είναι εύκολη δουλειά. Αν όμως το καλοσκεφτούμε, η δυστυχία γεννάει δυστυχία και η ευτυχία ευτυχία! Όταν προσπαθούμε να είμαστε καλά, να μας φροντίζουμε, να κρατούμε ένα πρόγραμμα και να έχουμε στόχους, που δουλεύουμε πάνω σε αυτούς, με τις αναποδιές και τις δυσκολίες που προκύπτουν στη ζωή όλων μας, τότε οι πιθανότητες να πάνε καλά τα πράγματα, είναι με το μέρος μας.
Η ευτυχία δεν είναι κάτι που μας χαρίζεται ή μας τυχαίνει. Είναι κάτι που φτιάχνουμε μόνοι μας. Και θέλει πολύ δουλειά από μεριάς μας. Το να μεταθέτουμε την «ευθύνη» της ευτυχίας μας κάπου έξω από τον εαυτό μας, είναι σαν να κάνουμε συμβόλαιο ζωής με τη δυστυχία και την αδυναμία. Θα μου πείτε ότι υπάρχουν τόσοι άνθρωποι που είναι τυχεροί και έχουν μεγαλώσει μέσα στα πλούτη και άλλοι που είχαν την τύχη να γνωρίσουν ένα καλό/ή σύζυγο και να ευτυχήσουν, κάποιοι που ζουν πολέμους και καταστροφές, ενώ άλλοι όχι. Φυσικά και υπάρχουν στις ζωές των ανθρώπων τεράστιες διαφοροποιήσεις. Όμως θα σας πω κι εγώ, ότι για παράδειγμα, πολλοί πλούσιοι κι επιτυχημένοι άνθρωποι είναι δυστυχισμένοι, εξαρτημένοι από ουσίες, ζουν οικογενειακά δράματα που δεν τα βάζει ο νους σας και μόνο ευτυχισμένοι δεν είναι. Και άνθρωποι που έχουν ζήσει απίστευτες δυσκολίες, πολέμους, ατυχίες και φτώχεια και το χαμόγελό τους είναι αγνό κι αληθινό κι απολαμβάνουν ό, τι έχουν καταφέρει στη ζωή τους.
Η ευτυχία δεν ισοδυναμεί με πλούτη, τύχη, υγεία, μόνο. Είναι επιλογή. Αν θέλω να σηκωθώ μια ηλιόλουστη μέρα και να τη μαυρίσω, μπορώ να το κάνω. Όπως κι αν σηκωθώ μια συννεφιασμένη μέρα με κρύο και μαυρίλα, μπορώ να έχω τη λιακάδα μέσα μου. Σίγουρα, θα υπάρχουν άσχημα συναισθήματα, απογοήτευση, λύπη, θυμός στην πορεία της ζωής μας. ‘Όμως, τι αποφασίζουμε να κυριαρχήσει; Ξαναλέω, δεν είναι εύκολο, καθόλου μάλιστα. Όμως τους εξωτερικούς παράγοντες δεν μπορούμε να τους ελέγξουμε. Είναι μάταιο. Οι αγαπημένοι μας μπορεί να μην πάρουν ποτέ την απόφαση να θεραπευτούν, να μας αγαπήσουν, οι συνθήκες ζωής μπορεί να χειροτερεύουν. Μπορεί να υπάρξει κάποια αλλαγή, αν εμείς αντιμετωπίζουμε διαφορετικά την κατάσταση. Ίσως όμως κι όχι. Συχνά συμβουλεύω ανθρώπους που έρχονται με αίτημα να έρθει κοντινός τους άνθρωπος για θεραπεία, που δεν αναγνωρίζει το πρόβλημά του, να κάνουν οι ίδιοι θεραπεία. Η δική τους αλλαγή και η θετική στάση απέναντι στη ζωή, μπορεί να πείσει τον αγαπημένο τους άνθρωπο πως είναι μια καλή ιδέα! Το καλό έλκει το καλό και το κακό έλκει το κακό.
Η απόφαση είναι στο χέρι μας. Και η ευθύνη μας.
Ας ψάξουμε την ευτυχία μέσα μας. Εκεί βρίσκεται και περιμένει να την ανακαλύψουμε…